Το 2024 ήταν μια, κατά γενική ομολογία, πιο αδύναμη χρονιά απ’ ό,τι το 2022 ή το 2023. Όχι ότι ήταν κακή χρονιά για τον κινηματογράφο, απλώς δεν έδωσε την ποσότητα καλών ταινιών που έδωσαν οι δύο προηγούμενες. Τα αίτια μπορεί να ποικίλουν: αφενός, η ανυδρία της πανδημικής διετίας 2020-2021 είχε σαν αποτέλεσμα πολλά σχέδια που αναβλήθηκαν εκείνη την περίοδο να κυκλοφορήσουν μαζεμένα στα δύο επόμενα χρόνια, συνθέτοντας μια πολυπρόσωπη, πλούσια σοδειά. Αφετέρου, οι συνέπειες της πολύμηνης απεργίας των σεναριογράφων και των ηθοποιών του Χόλιγουντ, που έλαβε χώρα το 2023, διαφάνηκαν στο έτος που ολοκληρώνεται, με αποτέλεσμα η mainstream αμερικανική σοδειά να είναι φέτος φτωχότερη. Μπορεί, από την άλλη, να είναι απλά μια συγκυρία. Άλλωστε, δε γίνεται κάθε χρονιά να είναι γεμάτη σπουδαία φιλμ.
Για τις ανάγκες του παρόντος, η συντακτική ομάδα του The Director’s Cut επέλεξε και σας προτείνει τις δέκα ταινίες που ξεχώρισε το 2024, με βάση τη διανομή στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες ή τις διαθέσιμες στη χώρα μας πλατφόρμες streaming (γι’ αυτό μην παραξενευτείτε με την απουσία του Poor Things, εκείνο είχε συμπεριληφθεί στη λίστα του 2023, λόγω των previews προβολών). Φυσικά, πολλές ταινίες που μας άρεσαν έχουν μείνει εκτός λίστας, γιατί δεν ήταν δυνατό να συμπεριλάβουμε ό,τι μας άρεσε σε μια δεκάδα. Στο κάτω – κάτω, τέτοιες λίστες δεν αποσκοπούν στη διαμόρφωση κάποιου «κανόνα», αφού τέτοιος δημιουργείται μόνο με την πάροδο του χρόνου, αλλά στην ανταλλαγή προτάσεων για ταινίες που αξίζει να δείτε και που εμείς θα κρατήσουμε από τη χρονιά που φεύγει.
Η σειρά παρουσίασης των ταινιών δεν είναι αξιολογική.
Διαβάστε ακόμη:
Ανασκόπηση 2024: Τα 10 καλύτερα οπτικά δοκίμια
All of Us Strangers, Andrew Heigh
Το All of Us Strangers, κινηματογραφική διασκευή από τον Andrew Haigh του βιβλίου Strangers του Taichi Yamada, είναι μία γλυκόπικρη ιστορία για εκείνους που κρύβουν κόμπους στις καρδιές και, για να τους απαλύνουν, θέλουν να κατοικούν για λίγο μέσα στις αναμνήσεις που δεν πρόλαβαν να δημιουργήσουν με ανθρώπους που δεν υπάρχουν πια.
Οι ερμηνείες των Andrew Scott και Paul Mescal προκαλούν συγκίνηση στους ρόλους τους ως Adam και Harry, ένοικων μίας πολυόροφης ψυχρής πολυκατοικίας, όπου ζουνε μόνοι και οι δύο. Γνωρίζονται απρόοπτα και περνούν μαζί τη νύχτα. Σταδιακά, αγκαλιάζουν ο ένας τον άλλον σε αυτό το υπερβατικό, μεταφυσικό ποίημα για τη ρευστότητα του πένθους, την αγάπη (ιδιαίτερα αυτή που θα θέλαμε να λάβουμε, μα δεν μπορούμε), συναισθάνονται τα τραύματα της ταυτότητάς τους, τα τραύματα μίας παιδικότητας μέσα στην πρόωρη μοναξιά.
Ελπίδα Μαθιουδάκη
Anora, Sean Baker
Ο Χρυσός Φοίνικας του φετινού Φεστιβάλ Καννών είναι η νέα ταινία του Sean Baker, αυτού του σύγχρονου πατριάρχη του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου που, όχι άδικα, παραλληλίζεται από πολλούς με τον John Cassavetes. Αν, λοιπόν, δεχθούμε τη σύγκριση, τότε η Anora είναι η δική του Gloria (1980), με την έννοια πως είναι η πιο mainstream δουλειά του μέχρι σήμερα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν είναι μια ατόφια δημιουργία του Sean Baker. Ισορροπώντας επιδέξια το παραμυθικό με το ρεαλιστικό, το χιούμορ με το δράμα, ο Baker οδηγεί την ταινία του προς ένα σπουδαίο φινάλε, αποσπά από τη Mikey Madison (Scream) μια ερμηνεία – αποκάλυψη που δίκαια θα τη φέρει ως τις υποψηφιότητες των Όσκαρ, και παραδίδει μια ταινία να αγαπήσεις παρά τα «χαστούκια» που σου δίνει διαρκώς.
Βαγγέλης Βίτσικας
Challengers, Luca Guadagnino
Ο Luca Guadagnino απένειμε στη Zendaya, τον Josh O’Connor και τον Mike Feist από μία ρακέτα και τους τοποθέτησε προκλητικά σε ένα γήπεδο τένις, με μόνο ένα δίχτυ να τους διαχωρίζει. Ένα δίχτυ και καταπιεσμένα συναισθήματα να τους σιγοκαίνε. Και να υποκρίνονται πως δε συμβαίνει τίποτα, ενώ το έδαφος σχεδόν παίρνει φωτιά. Οι ήρωες που υποδύονται, οι Tashi, Art και Patrick, είναι θύματα ενός πολύπλοκου, ρευστού ερωτικού τριγώνου. Όσο αποκαλύπτεται η μεταξύ τους ιστορία, μέσα από αναδρομές στο ερωτικό τους παρελθόν, δημιουργείται μία πληρέστερη εικόνα για την τωρινή τους δυναμική. Οι σταδιακές ανατροπές, η ρυθμική μουσική επένδυση των Trent Reznor και Atticus Ross, γεμάτη ένταση και αγωνία, και κυρίως η υπέροχη χημεία ανάμεσα στους ηθοποιούς αναδεικνύουν το Challengers ως μία αναζωογονητική ερωτική ιστορία. Όμως, αν την παρατηρήσει κανείς πιο προσεκτικά, θα δει να προεξέχουν αγκάθια εξουσίασης και ανταγωνισμού, αγκάθια που προξενούν πόνο για όλα όσα δεν ειπώθηκαν ποτέ.
E.M.
Dune: Part Two, Dennis Villeneuve
Η πολυαναμενόμενη επιστροφή στις αχανείς ερήμους του Arrakis βρίσκει τον Paul Atreides κοντά στους Fremen και την Chani,να ετοιμάζει την εκδίκησή του ενάντια σε όσους συνωμότησαν να καταστρέψουν την οικογένειά του. Διχασμένος ανάμεσα στον έρωτά του για την Chani και τo πεπρωμένο του, ο Paul του Timothee Chalamet θα προσπαθήσει να αποτρέψει ένα τρομερό μέλλον που μόνος ο ίδιος μπορεί να προβλέψει. Το δεύτερο μέρος της διλογίας του Καναδού Denis Villeneuve δικαιώνει και με το παραπάνω το μυθιστόρημα του Frank Herbert (David Lynch σε αγαπάμε όπως και να ‘χει) και έρχεται να επισφραγίσει τη διλογία του Dune ως ένα από τα πιο επιτυχημένα sci-fi έπη όλων των εποχών. Δεν ξέρουμε για σας, εμείς πάντως μετράμε αντίστροφα για την κινηματογραφική μεταφορά του Dune:Messiah.
Δήμητρα Γαϊτανίδου
Juror #2, Clint Eastwood
Οι ιθύνοντες στη Warner Bros αποφάσισαν ότι το Juror #2, η νέα ταινία του αισίως 94χρονου Clint Eastwood, δεν άξιζε ευρεία κινηματογραφική διανομή, γι’ αυτό και στην Ελλάδα την είδαμε απευθείας online. Κρίμα, γιατί είναι μια λαμπρή, διαυγέστατη και καλογυρισμένη σπουδή πάνω στην έννοια της δικαιοσύνης από έναν αυθεντικό Αμερικανό auteur που επανέρχεται τακτικά σε αυτήν στο έργο του, εξετάζοντας και αναθεωρώντας τη. Για τον Eastwood, δεν είναι η δικαιοσύνη ως έννοια, αξία ή θεσμός που αμφισβητείται, αλλά η ανθρώπινη ικανότητα να διακρίνουμε ποιο είναι το σωστό από το λάθος, το δίκαιο από το άδικο. Πρόκειται για ενήλικο κινηματογράφο αξιώσεων, ηθικών διλημμάτων και ερωτημάτων, με εξαιρετικές ερμηνείες, αναφορές σε σπουδαία δικαστικά δράματα του παρελθόντος όπως το 12 Angry Men (1957) του Sidney Lumet και ένα φινάλε ικανό να πυροδοτήσει συζητήσεις και ανταλλαγές επιχειρημάτων.
Β.Β.
La Chimera, Alice Rohrwacher
Ο Arthur, νεαρός ξεπεσμένος αρχαιολόγος που βρισκόταν στη φυλακή για αρχαιοκαπηλία, όταν αποφυλακίζεται βάζει ως σιωπηρό σκοπό της ζωής του να βρει την αγαπημένη του Beniamina και να τη φέρει πίσω από τον κόσμο των νεκρών. Το σκηνοθετικό βλέμμα της Alice Rohrwacher ερμηνεύει τον μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης ως την ιστορία ενός θλιμμένου αρχηγού μιας συμμορίας αρχαιοκάπηλων στη νοτια Ιταλία. Μαγικός ρεαλισμός, έντονα χρώματα, κορίτσια που ερωτεύονται δίχως ανταπόκριση, εικόνες από μία Τοσκάνη γεμάτη μουσική, καλοκαιρινά πανηγύρια και κρυμμένους θησαυρούς στα έγκατά της, αρχαίους τάφους στολισμένους με κτερίσματα και ντελικάτα αγάλματα, συνοδεύουν τον Arthur στο δύσβατο μοναχικό ταξίδι του. Τον γοητεύει η εύρεση των τάφων, γιατί τότε γυρνά ο κόσμος ανάποδα και βρίσκεται λίγο πιο κοντά στη νεκρή του αγαπημένη. Μία συγκινητική και ταυτόχρονα ευδιάθετη πλοκή για την αγάπη που υπερβαίνει τον χώρο και τον χρόνο, όταν είσαι αποφασισμένος να την κρατήσεις ζωντανή, να τινάξεις από πάνω σου τη θλίψη σμίγοντας ξανά μαζί της.
E.M.
Megalopolis, Francis Ford Coppola
Το χρόνιο πάθος του Coppola για μια δυστοπική ταινία όπου η κατάρρευση της αρχαίας Ρώμης θα συναντά μια μελλοντολογική Αμερική πήρε επιτέλους σάρκα και οστά φέτος, αφήνοντας την κριτική τουλάχιστον αμήχανη μπροστά σε ένα φιλμ που δε μοιάζει με κανένα άλλο. Για αυτόν τον θεατή, το Megalopolis είναι ένα άμεσα καλτ, και ταυτόχρονα κλασικό, αριστούργημα που λειτουργεί τόσο ως πολιτικό σχόλιο όσο και ως παραβολή. Για να το απολαύσετε, οφείλετε να ξεχάσετε ό,τι έχετε στο μυαλό σας ως δραματουργικό ή σκηνοθετικό κανόνα και να αφεθείτε σε μια ανεπανάληπτη οπτικοακουστική εμπειρία, η οποία απηχεί τις σκέψεις ενός βετεράνου δημιουργού κι ενός σκεπτόμενου, έμπειρου ανθρώπου πάνω στη χώρα του, το παρελθόν, παρόν και μέλλον της. Μια μεγάλη ταινία που θα επανεκτιμηθεί σε μερικές δεκαετίες από τώρα.
Β.Β.
Small Things Like These, Tim Mielants
Φορτσάτος από την οσκαρική νίκη του, ο Cillian Murphy παραδίδει μια υπόκοφα απεγνωσμένη ερμηνεία, υπενθυμίζοντάς μας γιατί θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ηθοποιούς της γενιάς του. Η κάμερα του Tim Mielants έχει το βλέμμα της δαρκώς στραμμένο πάνω του, όσο εκείνος ανεβαίνει τον δικό του εσωτερικό Γολγοθά στα υγρά και παγωμένα σοκάκια της πόλης, συλλογιζόμενος τι μπορεί να κάνει για να βοηθήσει τα νεαρά κορίτσια από την κόλαση που βιώνουν στο τοπικό μοναστήρι. Οι μικρές πράξεις καλοσύνης που έχει να προσφέρει μπορεί να μην λύνουν το πρόβλημα –πώς θα μπορούσαν άλλωστε όταν αυτό αποτελεί κοινό μυστικό και ουδείς ενδιαφέρεται;-, αλλά είναι αρκετές για να αποδείξουν πως με πείσμα και προσωπικές θυσίες η ανθρωπιά μπορεί να επιβιώσει ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες.
Λάζαρος Κολαξής
The Beast, Bertrand Bonello
Η πρώτη αγγλόφωνη ταινία ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους Γάλλους σκηνοθέτες είναι ταυτόχρονα και η πιο φιλόδοξη δουλειά του μέχρι σήμερα. Εξίσου επηρεασμένη από το σινεμά του David Lynch και τη λογοτεχνία του David Mitchell, η ταινία του Bonello με τις εκπληκτικές ερμηνείες των Lea Seydoux και George McKay είναι εν μέρει ανοικονόμητη, παραμένει ωστόσο εντυπωσιακή στην εικονογραφία της, ανταποδοτική ως προς τον υπομονετικό θεατή και γενναία στην (εκπληρωμένη) φιλοδοξία της. Φόρος τιμής στο δυνατότερο ανθρώπινο συναίσθημα, την αγάπη, και την ικανότητά του να νικά το χρόνο και κάθε είδους δυσκολίες, το The Beast πιστοποιεί ότι ο Bonello ανήκει στους πιο ενδιαφέροντες δημιουργούς του καιρού μας παγκοσμίως.
Β.Β.
The Holdovers, Alexander Payne
Χριστούγεννα 1970s. Ένας στρυφνός καθηγητής ιστορίας, ένας αντιδραστικός μαθητής και μία μαγείρισσα που έχασε τον γιο της στον πόλεμο του Βιετνάμ αναγκάζονται να περάσουν μαζί τις γιορτές στο έρημο κολέγιο.Μην περιμένετε από το The Holdovers του Alexander Payne μια κλασική χριστουγεννιάτικη ταινία. Για το παράδοξο τρίο της ταινίας, όπως και για πολλούς ανθρώπους, τα Χριστούγεννα δεν αποτελούν μια περίοδο χαράς αλλά μελαγχολίας και διαρκούς υπενθύμισης ότι κάποιο ή κάτι απουσιάζει από τη ζωή τους. Ακόμη, όμως, και στις πιο μοναχικές μας στιγμές, θα υπάρξουν άνθρωποι γύρω μας που, με κάποιον απίθανο τρόπο,θα συνδεθούμε μαζί τους και θα ενώσουμε τα κομμάτια μας· ίσως αυτή να είναι τελικά η μαγεία των γιορτών του The Holdovers.
Δ.Γ.
