Όταν ξεκινάει η συζήτηση περί υπερηρωικής αποδόμησης στα κόμικς, το Watchmen του Alan Moore είναι το πρώτο που έρχεται στο μυαλό (όσο αναφορά τη βιβλιογραφία του συγκεκριμένου συγγραφέα). Ωστόσο, οι πρώτες σημαντικές προσπάθειες του Moore να προσεγγίσει πιο “ρεαλιστικά” τους υπερήρωες πρωτοξεκίνησε στις σελίδες του άσημου και ξεχασμένου πλέον Miracleman, ο οποίος αν και επιδραστικός σπάνια κάνει την εμφάνιση του σε συζητήσεις κομιξόφιλων, διότι πολύ απλά είναι σχετικά δυσεύρετος (σε αντίθεση ας πούμε με το Watchmen, το οποίο επανεκδίδεται κάθε χρόνο σε πέντε διαφορετικές εκδοχές). Σήμερα, συνεχίζουμε την ανασκόπηση του επιδραστικού run του Alan Moore στον Miracleman, διαβάζοντας το δεύτερο βιβλίο της σειράς, The Red King Syndrome.
*
Τα υπόλοιπα άρθρα του αφιερώματος
Γιατί μας απασχολεί ακόμα το Watchmen;
Watchmen: Οι υπερήρωες ως σύμπτωμα σεξουαλικής καταπίεσης
Whatever Happened to the Man of Tomorrow?
Ανιχνεύοντας τα ομοερωτικά στοιχεία του The Killing Joke
V for Vendetta: Μπορεί να μας απελευθερώσει η Τέχνη;
Superman: For The Man Who Has Everything
Captain Britain: Και η Βρετανία χρειάζεται τον υπερήρωα της!
Miracleman: Όταν τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα
*
Τεύχος #4
Το τελευταίο τεύχος ολοκληρώθηκε με τον Miracleman να μαθαίνει τις απαραίτητες πληροφορίες για το άγνωστο παρελθόν του, αυτό εδώ ξεκινάει με τον εμπνευστή του προγράμματος Zarathustra να παρακολουθεί μια τίγρη, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή ώστε να δώσει την εντολή να την εκτελέσουν. Η σκηνή αυτή έχει ενδιαφέρον για διάφορους λόγους.
Αρχικά, σκιαγραφεί τον Dr. Gargunza ως έναν ευφυή επιστήμονα / ενορχηστρωτή, ο οποίος δεν έχει καμιά άλλη ικανότητα πέρα από την νοητική του διαύγεια, γεγονός που δικαιολογεί εν μέρη την μανία του για τη δημιουργία ενός υπερανθρώπου, ανώτερου σε κάθε επίπεδο. Επιπλέον, το κυνήγι της τίγρης λαμβάνει μια αλληγορική διάσταση, αφού σύντομα ο Gargunza θα βάλει στο στόχαστρό του την εγκυμονούσα σύζυγο του Miracleman.
Εκμεταλλευόμενος την εξαιρετικά βολική απουσία του Miracleman, ο οποίος δείχνει τις δυνάμεις του σε ένα παιδάκι, ο Gargunza απαγάγει τη γυναίκα με τον Miracleman να γίνεται έξω φρενών όταν επιστρέφει σπίτι. Δίχως δεύτερη σκέψη τηλεφωνεί στον Cream, όχι επειδή τον θεωρεί ένοχο -αν συνέβαινε αυτό θα ήταν ήδη νεκρός- αλλά για να τον βοηθήσει να βρουν ποιός κρύβεται πίσω από την απαγωγή.
Όσο οι δύο άντρες τηλεφωνούν στους βασικούς υπόπτους, στον Sir Denis και το νοσοκομείο στο οποίο φιλοξενείται ο Kid Miracleman, ο Moore ταξιδεύει στο κρησφύγετο του Gargunza για να μας δείξει τη συνομιλία του με τη γυναίκα του Miracleman, μέσω της οποίας πληροφορούμαστε πως αυτό που τον ενδιαφέρει δεν είναι η γυναίκα, αλλά το μωρό που κουβαλάει.
Αυτό που αξίζει να κρατήσουμε από αυτή τη σκηνή είναι το θάρρος που επιδεικνύει η γυναίκα του Miracleman μπροστά στους απαγωγείς της με τον Moore να αποφεύγει να την μετατρέψει σε “damstel in distress” που περιμένει τον Σωτήρα, αλλά σε ένα άτομο που προσπαθεί να διατηρήσει την ψυχραιμία της, παρ’ ότι ξέρει πως δεν μπορεί να κάνει κάτι ουσιαστικό. Μάλιστα, στο επόμενο τεύχος, ακριβώς αυτή την παρατήρηση θα κάνει και ο Gargunza εντυπωσιασμένος από την ηρεμία της γυναίκας.
Το τεύχος κλείνει με ένα χρονικό άλμα στο παρελθόν, παρουσιάζοντας τον τρόπο με τον οποίον ο Gargunza και οι συνεργάτες του χειραγωγούσαν τα όνειρα των τριών παιδιών, ώστε ο ονειρικός τους κόσμος να διατηρείται αληθοφανής και να καλύπτουν τυχόν νοηματικές τρύπες που προκύπτουν – ένας έξυπνος τρόπος να αναφερθείς στην προσπάθεια των δημιουργών να λειτουργήσουν μέσα στα πλαίσια που έθεσαν οι προηγούμενοι σεναριογράφοι.
Τεύχος #5
Τούτο το τεύχος είναι ένα από τα αγαπημένα μου, καθώς εμβαθύνει στην προσωπικότητα και τα κίνητρα του Gargunza, σκιαγραφώντας τον με τρόπο που φαντάζει πρωτότυπος και ενδιαφέρων ακόμα και σήμερα. Αυτό που κάνει, λοιπόν, ο Moore και που προσωπικά με γοήτευσε αρκετά είναι πως ενώ δεν απορρίπτει πλήρως την φασιστική προέλευση του πρότζεκτ Ζαρατούστρα, δεν περιορίζεται στο να περιγράψει τον Gargunza απλά ως έναν φασίστα υπέρμαχο της ευγονικής (παρ’ ότι όπως αποκαλύπτει και ο ίδιος συνεργάστηκε στενά με τον Χίτλερ), αλλά αναδεικνύει τα βαθύτερα κίνητρα του που πηγάζουν από τον φόβο του θανάτου.
Όπως μαθαίνουμε από την αφήγηση του ίδιου του επιστήμονα, η ιδιοφυΐα του τον βοήθησε να επιβιώσει μέσα στις δύσκολες συνθήκες που βρέθηκε. Όμως, παρ’ ότι ήδη από τα πρώιμα εφηβικά του χρόνια είχε έρθει πολύ κοντά με τον θάνατο, ο χαμός της μητέρας του τον συγκλόνισε σε τέτοιο βαθμό που τον ώθησε να υποσχεθεί στον εαυτό του πως δεν θα υποταχθεί στη θνητότητά του. Μ’ αυτόν τον τρόπο, ο Moore δεν καταφέρνει να δώσει απλά ένα σοβαροφανές κίνητρο στον ανταγωνιστή, αλλά τον αναδεικνύει σε μια τραγική φιγούρα, της οποίας τα κίνητρα είναι βαθειά ανθρώπινα και κατανοητά. Όσο και να παλεύει το σχέδιο να τον μετατρέψει σε μια καρικατούρα, το σενάριο του Moore αντιτίθεται σθεναρά και στο τέλος αναδεικνύεται νικητής.
Τεύχος #6
Στο επόμενο τεύχος, ο Miracleman εντοπίζει το κρησφύγετο του Gargunza, κάνοντας μια εντυπωσιακή, οργισμένη είσοδο. Ωστόσο, προτού προλάβει να εκδικηθεί για την απαγωγή της γυναίκας του ο Gargunza θα πει μια μαγική λέξη, Abraxas, και ο Miracleman θα μεταμορφωθεί στον ακίνδυνο Mike. Σαν να μην έφτανε αυτό, η ικανότητα του δηλαδή να ελέγχει τη δύναμη του Mike, ο Gargunza θα πει ακόμη μια λέξη, Steppenwolf, στο άκουσμα της οποίας το γλυκύτατο σκυλάκι του θα μεταμορφωθεί σε ένα καταπράσινο, απειλητικό πλάσμα από το οποίο ο Mike και ο Cream θα πρέπει να γλιτώσουν, με τον Gargunza να τους δίνει περιθώριο τριών ολόκληρων λεπτών να ξεχυθούν στη ζούγκλα.
Αφού προχωρήσουν μερικά μέτρα παραπέρα, ο Mike θα παραδοθεί στην απελπισία του, αναγνωρίζοντας πως η ανύπαρκτη φυσική του κατάσταση τον έχει καταδικάσει σε βέβαιο θάνατο. Έτσι, ο Cream θα του δώσει το όπλο του και θα απομακρυνθεί τρέχοντας. Δυστυχώς, δεν θα προλάβει να πάει μακριά, αφού το τέρας θα τον φτάσει με ευκολία, αποκεφαλίζοντάς τον. Προτού, όμως, αφήσει την τελευταία του πνοή και γνωρίζοντας πως ο θάνατος πλησιάζει, ο Moore θα μας φέρει σε επαφή με τις σκέψεις του Cream και τις ενοχές που ένιωθε μπροστά στη διαπίστωση πως αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του προσπαθώντας να κερδίσει και να υιοθετήσει τον τρόπο ζωής των λευκών, καταλήγοντας τελικά να χάνει άδικα τη ζωή του.
Αντίο, Cream, ήσουν ένας από τους καλύτερους χαρακτήρες του κόμικ παρ’ ότι δεν προλάβαμε να σε δούμε πολύ.
Τεύχος #7
Σαφώς πιο τυχερός, αποδεικνύεται ο Mike, ο οποίος το μόνο που χάνει είναι μερικά δάχτυλα, αλλά πάνω στην απελπισία του και μερικά δευτερόλεπτα προτού ο σκύλος-τέρας τον κάνει μια χαψιά, θυμάται τη λέξη που χρησιμοποίησε ο Gargunza, την προφέρει στα γρήγορα και το τέρας μετατρέπεται ξανά στο γλυκύτατο τετράποδο πλασματάκι που γνωρίσαμε, το οποίο δεν θα μακροημερεύσει, αφού ο Mike θα κάνει πολτό με μια πέτρα. Κι αν νομίζατε πως η βία του κόμικ θα σταματούσε εδώ, μάλλον γελαστήξκατε, αφού λίγο πιο μετά λήγει το ξόρκι του Gargunza και ένας εξοργισμένος Miracleman είναι έτοιμος να λιώσει όποιον βρεθεί στο διάβα του.
Πρώτα θύματα του Miracleman είναι τρεις άντρες που έστειλε ο Gargunza, προκειμένου να επιβεβαιώσουν πως ο Mike και ο Cream έχουν κατασπαραχτεί από το τέρας. Πού να’ ξεραν οι δυστυχείς πως θα πέσουν πάνω στον ξεχειλισμένο από οργή υπεράνθρωπο πρωταγωνιστή μας, ο οποίος θα τους αρπάξει, θα τους σηκώσει στον αέρα και θα χτυπήσει τα κεφάλια μεταξύ τους, κάνοντάς τα πολτό;
Πετώντας μέσα από δέντρα και ανθρώπινα κορμιά που διαμελίζονται σε χίλαι κομμάτια, ο Miracleman επιστρέφει στο κρησφύγετο του Gragunza, τον αρπάζει από το λαιμό και μαζί πετάνε ως το διάστημα, προκειμένου να αντιληφθεί ο Gargunza πόσο μικρός είναι μπροστά στο δημιούργημα του. Τότε, ύστερα από ένα πρώτο και τελευταίο φιλί, ο Miracleman θα τον πετάξει με δύναμη προς τη Γη, το κορμί του θα πιάσει φωτιά και το μόνο που θα προδίδει την ύπαρξη του Gargunza είναι μερικά κόκαλάt του.
Τεύχος #9
Στη συνέχεια, η πλοκή παίρνει μια ιδιαίτερη και νομίζω μοναδική τροπή ακόμα και με τα σημερινά δεδομένα. Μέσα σε όλον αυτόν τον κακό χαμό που λαμβάνει χώρα, η γυναίκα του Miracleman είναι έτοιμη να γεννήσει, οπότε εκείνος προθυμοποιείται να την μεταφέρει σε ένα πιο γαλήνιο μέρος.
Ωστόσο, αν επιλέξει να την πάρει και φύγουν πετώντας, πιθανότατα -δηλαδή με απόλυτη σιγουριά- εκείνη θα χάσει τη ζωή της, οπότε την βάζει σε ένα τζιπάκι, το οποίο θα κουβαλήσει πετώντας. Αν νομίζατε πως αυτή η επιλογή είναι ένα ουσιαστικό δείγμα της ρεαλιστικότερης προσέγγισης, οι επόμενες σελίδες θα σας αφήσουν πραγματικά άφωνους, αφού ο Moore αφιερώνει δύο -τρεις σελίδες στην απεικόνιση της γέννας, τολμώντας να την απεικονίσει με όλη την αηδιαστική γοητεία της.
Βέβαια, η έμφαση στο γεγονός της γέννησης δεν εξυπηρετεί μονάχα τον ρεαλισμό, αλλά και μια από τις βασικές θεματικές της ιστορίας, το δίπολο της δημιουργίας και της καταστροφής. Έτσι, ο θάνατος ενός ανθρώπου, πολύ ταιριαστά ακολουθήθηκε από τη γέννηση του πρώτου βιολογικά δημιουργημένου υπερανθρώπου.
Τεύχος #10
Για το τελευταίο τεύχος του βιβλίου δεν έχω να πω πολλά, παρά μόνο πως μας εισάγει δύο χαρακτήρες για τους οποίους θα μιλήσουμε εκτενέστερα στο επόμενο (και τελευταίο) κείμενο για τον Miracleman και πως σε μια σελίδα το πρόσωπο του Mike αλλάζει τρεις διαφορετικές μορφές! Προσοχή, δεν είναι ότι απλά αλλάζει η έκφραση του προσώπου. Στο τρίτο πάνελ βλέπουμε έναν παχουλό άντρα, στο τέταρτο έναν αισθητά πιο όμορφο και ελαφρώς αδυνατισμένο και στο έκτο έναν ασχημομούρη που ξαφνικά φαντάζει γερασμένος.
Αν αναρωτιέστε γιατί δεν έχω αναφερθεί ιδιαίτερα στο σχέδιο, σελίδες σαν κι αυτές είναι η αιτία! Εξαιρετικά άνισο, κρίμα.
Η ανασκόπηση στον Miracleman ολοκληρώνεται την επόμενη εβδομάδα με το τρίτο και τελευταίο βιβλίο, Olympus.
