Ναι, τα κινηματογραφικά τέρατα είναι ικανά να μοιράσουν απλόχερα αξέχαστες τρομάρες, αλλά σπάνια μπορούν να ξεπεράσουν τη μαζοχιστική σαγήνη ενός (κινηματογραφικού) κατά συρροή δολοφόνου. Δεν είναι τυχαίο που στη σύντομη ζωή του μέσου, οι ταινίες με κατά συρροή δολοφόνους γνωρίζουν διαρκή επιτυχία, προσφέροντας μάλιστα και κορυφαίες ταινίες, άξιες να συμπεριληφθούν στους καλύτερους εκπροσώπους του κινηματογραφικού μέσου. Με αφορμή λοιπόν την κυκλοφορία του Longlegs και την πολυσυζητημένη ερμηνεία του Nicolas Cage στον ομώνυμο ρόλο, ξαναβλέπουμε μερικές εμβληματικές ταινίες με serial killers.
M (1931)
Δε θα μπορούσε να λείπει από αυτήν τη λίστα η πρώτη ταινία του είδους. Ένας ανώνυμος δολοφόνος (ο Pete Lorre στην ερμηνεία που τον έκανε διάσημο) τρομοκρατεί το Dusseldorf σκοτώνοντας μικρά κοριτσάκια, και η αστυνομία συνεργάζεται με τον υπόκοσμο για τη σύλληψή του, καταφέρνοντας να τον στιγματίσει με ένα «Μ». Η πρώτη ομιλούσα ταινία του σπουδαίου Fritz Lang, αριστούργημα εξπρεσιονισμού, κοινωνικού σχολιασμού και πρώιμου νουάρ, μια από τις 50 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ένα αγέραστο διαμάντι της ωραιότερης εποχής του γερμανικού κινηματογράφου.
Βαγγέλης Βίτσικας
Arsenic and Old Lace (1944)
Ορκισμένος εργένης (Cary Grant) αποφασίζει τελικά να παντρευτεί (Priscilla Lane) και επισκέπτεται τις δύο ηλικιωμένες θείες του για να τους γνωρίσει τη γυναίκα του, εκεί όμως θα διαπιστώσει πως οι φαινομενικά άκακες γριούλες έχουν ένα κάπως ιδιαίτερο χόμπι: σκοτώνουν ηλικιωμένους άνδρες και τους θάβουν στο υπόγειό τους, από καλοσύνη επειδή τους λυπούνται για τη μοναξιά και τα προβλήματα υγείας τους. Ο Frank Capra πέρασε τα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου γυρίζοντας ντοκιμαντέρ στα διάφορα μέτωπα της ένοπλης σύγκρουσης, και όταν επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες ήθελε να κάνει μια ανάλαφρη κωμωδία, ώστε να ξεφύγει από τη βία που είχε αντικρύσει. Βέβαια, το Arsenic and Old Lace αποδείχθηκε μια κατάμαυρη κωμωδία, πάντως είναι σίγουρα μια πολύ αστεία ταινία.
Β.Β.
Peeping Tom (1960)
Στο κατακρεουργημένο από την κριτική της εποχής του έργο του Άγγλου Michael Powell, ο κατά συρροή δολοφόνος σκοτώνει γυναίκες ενώ κινηματογραφεί τις αντιδράσεις τους. Μέσα από αυτήν την αρχετυπική ιστορία, ο Powell σχολιάζει το ίδιο το κινηματογραφικό μέσο, ενώ ταυτόχρονα δίνει κι ένα πρώιμο δείγμα των συμβάσεων του slasher υπο-είδους, την ίδια χρονιά με το Psycho του Alfred Hitchcock. Ευτυχώς, με τα χρόνια, η ταινία αποκαταστάθηκε και επανεκτιμήθηκε, με αποτέλεσμα σήμερα να θεωρείται ως μια από τις κορυφαίες στο είδος του τρόμου.
Β.Β.
Frenzy (1972)
Ο Alfred Hitchcock επίσης δε θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα, δεν συμπεριλάβαμε το Psycho επειδή ο δολοφόνος εκεί δεν είναι ο κλασικός serial killer με την έννοια ότι η εγκληματική του δράση δεν είναι σταθερή μέσα στα χρόνια, δε θα μπορούσαμε όμως να μη βάλουμε το Frenzy, τη μεγάλη επιστροφή του μετρ στα πάτρια αγγλικά εδάφη ύστερα από δεκαετίες, για λογαριασμό μιας βίαιης, αλλά αντάξιας του κινηματογραφικού παρελθόντος του ταινίας. Αν εξαιρέσουμε τις μέτριες ερμηνείες, η ταινία δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις καλύτερες ταινίες του Hitchcock.
Β.Β.
Henry: Portrait Of a Serial Killer (1986)
Τόσο πολύ σόκαρε τους διανομείς της η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του John McNaughton, ώστε δεν ήθελαν να την προβάλλουν στις αίθουσες. Τελικά, το φιλμ κυκλοφόρησε τρία ολόκληρα χρόνια αργότερα, το 1989, σοκάροντας εκ νέου το κοινό και τους κριτικούς με τον ωμό και ντοκιμαντερίστικο τρόπο που αναπαριστούσε τα εγκλήματα που διέπραττε χωρίς κανένα απολύτως κίνητρο, απλά για την προσωπική του απόλαυση, ο δολοφόνος που υποδύεται ο Michael Rooker. Η ταινία εξακολουθεί να είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη εμπειρία παρακολούθησης για τους πιο ευαίσθητους θεατές, ενώ στάθηκε βασική πηγή έμπνευσης για τον Quentin Tarantino.
Β.Β.
Spoorloos (1988)
Αρκετές δεκαετίες προτού ο Jonathan Glazer αποτυπώσει την κοινοτοπία του κακού με τρόπο που συγκλόνισε την κινηματογραφική κοινότητα, ο George Sluizer παρέδωσε ένα ψυχολογικό θρίλερ που παραμένει ακόμα και σήμερα μοναδικό. Δίχως στάλα αίματος ή κάποια φρικιαστική σκηνή βίας, ο Sluizer όχι μόνο δεν προσπαθεί να κρατήσει κρυφή την ταυτότητά του δολοφόνου, αλλά εστιάζει με υπομονή στην μπανάλ καθημερινότητά του. Στο Spoorloos το Κακό παίρνει την πιο προσιτή, καθημερινή μορφή που θα μπορούσε να έχει και μάς υπενθυμίζει πως θα μπορούσε να βρίσκεται κυριολεκτικά στο διπλανό διαμέρισμα. Αξέχαστη κινηματογραφική εμπειρία που κορυφώνεται με ένα ανατριχιαστικό φινάλε, προορισμένο να μείνει χαραγμένο στη μνήμη του κοινού.
Λάζαρος Κολαξής
Silence of the Lamb (1991)
Από τον Brian Cox (Succession) στο υποτιμημένο Manhunter (1986) του Michael Mann μέχρι τον Mads Mikkelsen στην τηλεοπτική σειρά του Bryan Fuller και τον Anthony Hopkins (The Father) στις κινηματογραφικές διασκευές των βιβλίων του Thomas Harris, ο Hannibal Lecter έχει αναδειχθεί σε ένα ιδιαίτερα δημοφιλές σύμβολο της ποπ κουλτούρας, ίσως ένα από τα πρώτα παραδείγματα που έρχεται στο νου του μέσου ανθρώπου όταν σκέφτεται κατά συρροή δολοφόνους της μεγάλης οθόνης. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στα ερμηνευτικά μεγαθήρια που έχουν κληθεί να ερμηνεύσουν τον χαρακτήρα, αλλά δεν χωρά καμιά αμφιβολία πως καθοριστική ήταν και η συμβολή της κλασικής πλέον ταινίας του Jonathan Demme, Silence of the Lamb. Το κορυφαίο πρωταγωνιστικό δίδυμο της Jodie Foster και του Anthony Hopkins, η υποβλητική ατμόσφαιρα που δημιουργεί η σκηνοθεσία του Jonathan Demme, αλλά και το στιβαρό, πολυεπίπεδο σενάριο του Tad Tally συνθέτουν ένα κινηματογραφικό αριστούργημα με αστείρευτες αντοχές απέναντι στο πέρασμα του χρόνου.
Λ.Κ.
Seven (1995)
Μπορεί η καριέρα του David Fincher να μην ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς για τον ίδιο (βλ. Alien 3), αλλά η συνέχεια της έμελλε να γράψει κινηματογραφική ιστορία. Ο λόγος για το θρυλικό πλέον Se7en. Βιβλικές αναφορές και χαρακτήρες που ακροβατούν πάνω από τον βούρκο του κυνισμού συνθέτουν μια κινηματογραφική εμπειρία που ρουφάει κάθε ελπίδα για το μέλλον. Κερασάκι στην τούρτα φυσικά, ο αλησμόνητος κατα συρροή δολοφόνος που ενσαρκώνει με φρικιαστική ηρεμία ο Kevin Spacey, η διεστραμμένη ηθική του οποίου μάς επιφυλάσσει ένα συγκλονιστικά τραγικό και ανθρώπινο φινάλε.
Λ.Κ.
American Psycho (2000)
Σαγηνευτικός, εύπορος και με ζηλευτή δισκοθήκη, ο serial killer του American Psycho δεν μοιάζει με κανέναν άλλον. Ρόλος ζωής για τον Christian Bale, ο οποίος σηκώνει στις πλάτες του την απολαυστική και αιματοβαμμένη σάτιρα της Mary Harron για τους γιάπηδες της Wall Street.
Λ.Κ.
I Saw The Devil (2010)
Τα ασιατικά θρίλερ συχνά μνημονεύονται ως τα καλύτερα του είδους και όχι άδικα, αν κρίνουμε (και) από το I Saw the Devil του Kim Jee-woon. Μια -φαινομενικά- τυπική ιστορία εκδίκησης ενός άντρα που έχασε τη σύζυγό του, η ταινία ακολουθεί απροσδόκητα μονοπάτια, στα οποία η φρίκη δεν έχει σταματημό, αποκαλύπτοντας τελικά τον Διάβολο σε όλο το σαδιστικό του μεγαλείο.
Λ.Κ.
Longlegs (2024)
Η ταινία που μας έδωσε την αφορμή για το παρόν αφιέρωμα. Όχι σπουδαία, αλλά αρκετά καλή για να την χαρακτηρίσουμε κορυφαίο επίτευγμα του σκηνοθέτη Oz Perkins, με μια μνημειώδη ερμηνεία του Nicolas Cage που θα συζητηθεί. Ο ηθοποιός παίζει λίγο, όσο περίπου ο Orson Welles στο The Third Man (1949) του Carol Reed, αλλά κυριαρχεί στην ταινία όπως και ο προαναφερθείς, επισκιάζοντας την κάπως επιτηδευμένη σκηνοθεσία που με τη σειρά της προσπαθεί να καλύψει κάποιες σεναριακές αδυναμίες.
Β.Κ.
