Το όνομα του Thomas Vinterberg δεν είναι άγνωστο στο Hollywood. Όσο βρισκόταν στην γενέτειρά του, τη Δανία, δημιούργησε με τον Lars Von Trier (Melancholia) το κίνημα Δόγμα 95, με σκοπό να επαναφέρουν τον κινηματογράφο σε μια πιο αγνή μορφή, η οποία είχε χαθεί στο όνομα της εκβιομηχάνισης. Το κίνημα μεταξύ άλλων είχε ως αποτέλεσμα τα ονόματα των συνδημιουργών, Thomas Vinterberg και Lars Von Trier, να ακουστούν πέρα από τα στενά όρια της Δανίας και από τότε κανείς από τους δύο δεν έχει πάψει να μας απασχολεί, ακολουθώντας αρκετά διαφορετική πορεία παρά τις κοινές τους ρίζες.
Ο Thomas Vinterberg επανέρχεται με τον Mads Mikkelsen μετά την σαρωτική επιτυχία του The Hunt το 2012 και αυτή τη φορά φτάνει μέχρι τα Όσκαρ. Η υπόθεση του Another Round μπορεί εύκολα να συνοψιστεί. Τέσσερις φίλοι, όλοι καθηγητές Λυκείου, που βιώνουν μια υπαρξιακή κρίση ηλικίας, μπαίνουν σε πολύ κόπο για να βυθιστούν στον αλκοολισμό αναπτύσσοντας την θεωρία πως αν διατηρείς ένα χαμηλό ποσοστό αλκοόλ στο αίμα σου διαρκώς, θα είσαι πιο ευτυχισμένος. Η ιδέα από μόνη της έχει ήδη αρκετό ενδιαφέρον, ωστόσο θα μπορούσε εύκολα να γίνει μονότονη ή ακόμα και γραφική αν έπεφτε στα λάθος χέρια. Ευτυχώς ο Vinterberg ξέρει πολύ καλά πως να χειριστεί το θέμα και όχι μόνο δεν γίνεται μονότονο αλλά εμβαθύνει περισσότερο από όσο θα περίμενε κανείς.
Επιστροφή στις βασικές αρχές του “Δόγματος”
Ο Vinterberg στη συγκεκριμένη ταινία φαίνεται πως επιστρέφει στις βασικές αρχές του Δόγματος 95 που προέτασσε πάνω από από όλα τη φυσικότητα στο σινεμά τόσο στη σκηνοθεσία όσο και στις ερμηνείες. Δεν προσπαθεί βέβαια σε καμία περίπτωση να τηρήσει τους αυστηρούς κανόνες που οι σκηνοθέτες είχαν επιβάλλει τότε στους εαυτούς τους απλά φαίνεται να τον απασχολεί η αυθεντικότητα, καθώς η σκηνοθεσία (αν και ιδιαίτερα φροντισμένη) δεν τίθεται ποτέ πάνω από την ιστορία. Με την έννοια πως ποτέ δεν πιάνεις τον εαυτό σου να ενδιαφέρεται περισσότερο για τα πλάνα παρά για την υπόθεση και τους χαρακτήρες. Παράλληλα, αποδίδεται ιδιαίτερα ρεαλιστικά η ατμόσφαιρα τόσο του σχολείου όσο και της οικογενειακής ζωής των ηρώων μας. Ο Vinterberg, λοιπόν, με τη διακριτική του σκηνοθεσία επιλέγει να μιλήσει μέσω της ιστορίας και των ερμηνειών.
Οι ερμηνείες επίσης “χτίστηκαν” με τη λογική του Δόγματος, οι ηθοποιοί παρακολούθησαν πολλές ώρες ρώσικο YouTube με μαραθώνιους κατανάλωσης τεράστιων ποσοτήτων αλκοόλ, σαν πρωτογενές υλικό. Δεν περιορίστηκαν όμως εκεί. Καθώς ήθελαν γνησιότητα κατανάλωσαν τις ανάλογες ποσότητες αλκοόλ που υποτίθεται πως κατανάλωναν και στην ταινία (0,5 gr ανα λίτρο αίματος, 1 gr ανα λίτρο αίματος, μέχρι τελικής πτώσεως) ενώ παράλληλα κρατούσαν σημειώσεις. Φυσικά κατά την διάρκεια των γυρισμάτων δεν κατανάλωναν αλκοόλ, αλλιώς η γνησιότητα θα έφτανε στο επίπεδο του ντοκιμαντέρ.
Η νοοτροπία του αλκοολισμού
Καθώς προχωράει η ταινία οι τέσσερις πρωταγωνιστές βυθίζονται σταδιακά στον κόσμο του αλκοόλ. Και έτσι παρατηρούμε μια σπουδή στην επίδραση που έχει το αλκοόλ στους ανθρώπους. Το κουράγιο και την αυτοπεποίθηση που αρχικά σου δίνει, για παράδειγμα ο χαρακτήρας του Mads Mikkelsen στην ταινία είναι ένας πληκτικός καθηγητής με έναν βαλτωμένο γάμο και μόλις αρχίζει να καταναλώνει αλκοόλ εφευρίσκει τρόπους για να κάνει πιο ενδιαφέρον το μάθημα, γίνεται αγαπητός στους μαθητές και όχι μόνο αυτό αλλά βελτιώνει και τη σχέση με τη γυναίκα του. Φυσικά όλα αυτά δεν θα διαρκέσουν καθώς ο εθισμός είναι λαίμαργος ή καλύτερα αδηφάγος. Μόλις οι πρωταγωνιστές αποκτήσουν ανοχή στην μικρή ποσότητα αλκοόλ και δουν θετικά αποτελέσματα θα αυξάνουν διαρκώς το αλκοόλ μέχρι να πάψουν πλέον να είναι λειτουργικοί. Όπως άλλωστε συμβαίνει πάντα με αυτού του είδους τις καταχρήσεις, καθώς η βελτίωση είναι πλασματική.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα που μας απασχολεί στη ταινία είναι η κατάχρηση αλκοόλ από τους εφήβους. Βλέπουμε σε πολλές περιστάσεις τους μαθητές του λυκείου να διασκεδάζουν καταναλώνοντας αλκοόλ, κάτι που θα θεωρούσαμε φυσικό για εφήβους αν δεν υπήρχαν και οι υπόλοιπες σκηνές. Συγκεκριμένα σε μία σκηνή ένας μαθητής αναφέρει με απόλυτη φυσικότητα πως πίνει γύρω στα πενήντα ποτά την εβδομάδα και φυσικά γνωρίζει την επιδοκιμασία των συμμαθητών του, ο Mads Mikkelsen στο μάθημα ιστορίας αθωώνει με έναν τρόπο τη κατάχρηση αλκοόλ και ο χαρακτήρας του καθηγητή μουσικής της παρέας συμβουλεύει έναν μαθητή που βραχυκυκλώνει από το άγχος στις εξετάσεις να πιει λίγο για να αποκτήσει την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται, αγνοώντας πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η συμβουλή ακόμη και αν όντως πετύχει. Δείχνει έτσι πως η νοοτροπία του αλκοόλ σαν τρόπος διασκέδασης, μηχανισμού αντιμετώπισης των προβλημάτων και ψυχικής ενδυνάμωσης περνά στη νέα γενιά.
Και τέλος, φαίνεται να υπάρχει μια ανεκτικότητα προς τον αλκοολισμό. Συγκεκριμένα, η γυναίκα του Mikkelsen του λέει «Δεν με ενδιαφέρει αν πίνεις, όλοι έχουν μανία με το αλκοόλ σε αυτή τη χώρα» και φαίνεται πως όλοι καταλαβαίνουν γρήγορα το θέμα των πρωταγωνιστών αλλά δεν προβληματίζονται ιδιαίτερα σαν να το θεωρούν κάτι αναμενόμενο ή ίσως απλά σκέφτονται «Άλλος ένας αλκοολικός».
Η προσωπική τραγωδία του Vinterberg
Μια προσωπική τραγωδία σημάδεψε τη συγκεκριμένη ταινία. Ο Thomas Vinterberg εμπνεύστηκε την ιδέα για το Another Round μαζί με την έφηβη κόρη του, η οποία μάλιστα θα έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο, δυστυχώς, όμως, έχασε τη ζωή της σε ένα τροχαίο δυστύχημα στα 18 της χρόνια, λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα. Ο Vinterberg αν και συντετριμμένος αποφάσισε να προχωρήσει στα γυρίσματα της ταινίας. Οι συνάδελφοί του, οι ηθοποιοί καθώς και όσοι εμπλέκονταν στην παραγωγή επίσης σοκαρισμένοι από την τραγωδία μετά από μια σύσκεψη αποφάσισαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων να κάνουν ότι περνούσε από το χέρι τους για να ευχαριστήσουν τον σκηνοθέτη και φίλο τους.
Έτσι, λοιπόν, το Another Round μπορεί να πραγματεύεται τα θέματα τα οποία αναφέραμε αλλά, προσωπικά, γνωρίζοντας τα συγκεκριμένα γεγονότα προστίθεται και μια ακόμη οπτική που αρχικά δεν είχα εντοπίσει. Βλέπω, λοιπόν, μια ταινία από έναν άνθρωπο, που έχοντας βιώσει την τραυματικότερη απώλεια της ζωής του, μιλάει για την ίδια τη ζωή και πόσο σημαντικό είναι να τη ζούμε, είναι, λοιπόν, μια ωδή στη ζωή. Ίσως αυτή είναι η εξήγηση που προσωπικά μου ταιριάζει περισσότερο στο αμφίσημο και υπερβατικό τέλος.
Σε κάθε περίπτωση απολαύστε υπεύθυνα!
