Το 2022 φάνταζε τόσο υποσχόμενο στην αρχή του. Επιτέλους, θα κυκλοφορούσαν ταινίες που καθυστέρησαν λόγω της πανδημίας, ο κόσμος θα μπορούσε να απολαύσει και πάλι την εμπειρία της σκοτεινής αίθουσας κι ένα σωρό μεγάλα ονόματα υπόσχονταν να μας μαγέψουν με τις νέες τους ταινίες. Δυστυχώς, τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι. Πολλές από τις πολυαναμενόμενες ταινίες αποδείχθηκαν κατώτερες των περιστάσεων, οι αίθουσες έμειναν κυρίως άδειες και η συνολική κινηματογραφική σοδειά μάλλον πρέπει να θεωρηθεί μέτρια συνολικά, παρά τις επι μέρους εξαιρέσεις. Ακόμα και έτσι, όμως, η ομάδα του Director’s Cut μένει πιστή στο καθήκον της και παρουσιάζει δίχως αυστηρή αξιολογική κατάταξη τις 10+5 αγαπημένες της ταινίες που είτε κυκλοφόρησαν στις εγχώριες αίθουσες, είτε προβλήθηκαν σε κάποια πλατφόρμα.
Τιμητικές Αναφορές
Decision to Leave
Ένα φιλμ που ίσως υπολείπεται σε δυναμισμό και ανατροπές σε σχέση με τις προηγούμενες δημιουργίες του σκηνοθέτη, ωστόσο δεν παύει να αποτελεί μια τραγική ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που εξ αρχής γνωρίζουν ότι δε θα μπορέσουνε ποτέ να χαθούν ο ένας μες στην αγκαλιά του άλλου. Τα ποιητικά τοπία, η μεθυστική μουσική, το πέπλο μυστηρίου που σκεπάζει την ταινία, μας παρασύρουνε στα δίχτυα ενός έρωτα καταδικασμένου να πεθάνει.
Ελπίδα Μαθιουδάκη
ΚΙΜΙ
Μπορεί το KIMI να μην αποτελεί στην πραγματικότητα κάτι καινοτόμο και ριζοσπαστικό, αλλά αφενός πρόκειται για ένα από τα καλύτερα δείγματα «καραντινάτης» ταινίας κι αφετέρου επιδικνύει την ικανότητα του Steven Soderbergh να πλάθει κινηματογραφικά διαμάντια με τα πιο απλά υλικά. Τελικά, το γεγονός και μόνο οτι μας υπενθυμίζει πως η γοητεία του σινεμά δεν βρίσκεται (μόνο) στα Μεγάλα και τα Εντυπωσιακά αρκεί για να δικαιολογήσει μια θέση στα καλύτερα της χρονιάς.
Λάζαρος Κολαξής
EO
Ο Πολωνός Jerzy Skolimowski, με αφετηρία του το γαλλικό έργο Au Hasard Balthazar, ακολουθώντας, ωστόσο, εντελώς διαφορετική πορεία, διηγείται στη μεγάλη οθόνη την περιπετειώδη, γεμάτη συναισθηματικές διακυμάνσεις, ζωή ενός ευγενικού, ευφυούς γαϊδάρου, του ΕΟ. Η παρουσίαση του κόσμου μέσα από το θλιμμένο- ανθρώπινο, θα έλεγε κανείς- βλέμμα του EO, τα έντονα χρώματα, οι γοργές σκηνικές εναλλαγές, το διαφορετικό αφηγηματικό ύφος της κάθε περιπέτειας (δράμα, κωμωδία, ακόμα και στοιχεία θρίλερ), αναδεικνύουν την τάση του σκηνοθέτη για πειραματισμό, αποτελώντας συνάμα έναν ιδιαίτερο τρόπο ανάδειξης των επιτακτικών κοινωνικών αιτημάτων προς προστασία των ζώων και του περιβάλλοντος.
Ε.Μ.
Bones and All
Ο σκηνοθέτης του Call Me By Your Name επανέρχεται δυναμικά με ένα φιλμ που συνδυάζει μοναδικά τις gore σκηνές τρόμου με τη ρομαντική αλληλεπίδραση, και συνάμα αγωνιώδη, απελπισμένη αναζήτηση της θέσης δύο νέων παιδιών που διαφέρουν από τους άλλους σ’ έναν κόσμο επικίνδυνο κι αφιλόξενο. Αναδεικνύει, έτσι, με τον δικό του- που δεν ταιριάζει σε όλα… τα στομάχια- συμβολικό τρόπο, το ζήτημα της διαφορετικότητας, του αποκλεισμού σου από την κοινωνία, επειδή είσαι κάτι που δεν επέλεξες εσύ να είσαι. Παράλληλα, εξυμνεί την αξία της συντροφικότητας, του να θυσιάζεις τον ίδιο σου τον εαυτό προκειμένου να φροντίσεις πως το άτομο που αγαπάς όσο τίποτε στον κόσμο θα μείνει ασφαλές. Οι άγαρμπες αγκαλιές, τα ζεστά βλέμματα, τα κρατήματα των χεριών, φέρνουν, αναπόφευκτα, δάκρυα στα μάτια.
Ε.Μ.
Top Gun: Maverick
Συχνά, υποτιμάται η ικανότητα του εμπορικού σινεμά να «παίζει» με τα συναισθήματα του κοινού και να προσφέρει συγκινητικές στιγμές μελοδράματος. Στην πραγματικότητα όμως, το επιτυχημένο μελόδραμα απαιτεί τη δικιά του δεξιοτεχνία, η οποία συναντάται στον απόλυτο βαθμό στο Top Gun: Maverick. Γιατί πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός πως μέχρι το φινάλε της η ταινία δεν έχει καταφέρει μονάχα να σε συναρπάσει με τις εντυπωσιακές (και πρωτοποριακά γυρισμένες) αερομαχίες της, αλλά να σε κάνει να νοιαστείς ή ακόμα και να κλάψεις με τις περιπέτειες του Maverick και της παρέας του;
Λ.Κ.
TOP 10
Vortex
Η νέα ταινία του αμφιλεγόμενου, ανατρεπτικού δημιουργού Gaspar Noe, μας προσγειώνει απότομα, ωμά, με περίσσιο ρεαλισμό, στο σκληρό συναίσθημα της μοναξιάς που βιώνουν οι άνθρωποι, ιδιαίτερα λίγο πριν η ζωή εγκαταλείψει το κορμί τους μια για πάντα. Με πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, εκ των οποίων η γυναίκα πάσχει από άνοια, και ο άνδρας προσφέρει μηδαμινή στήριξη στο πρόσωπό της, και διαχωρίζοντας την οθόνη, καθ’ όλη τη διάρκεια του φιλμ, σε δύο εντελώς διακριτά, απομακρυσμένα μεταξύ τους, κουτάκια, αποτυπώνει γλαφυρά στην ίσως πιο βίαιη (συναισθηματικά) ταινία που έχει γυρίσει έως τώρα, τη μίζερη, μοναχική πορεία του ανθρώπου προς τον θάνατο. Μία δυσάρεστη εμπειρία, που όμως εντυπώνεται ανεξίτηλα εντός σου, αν έχεις χάσει κάποιο οικείο πρόσωπο.
Ε.Μ.
Everything Everywhere All at Once
Η απόβαση των υπερηρώων στο είδος της δράσης έχει στερέψει το τελευταίο από κάθε ίχνος φρεσκάδας και πρωτοτυπίας, πνίγοντάς το σε άψυχα ψηφιακά εφέ που στερούν βαρύτητα από το ίδιο το ζητούμενο του είδους, την δράση. Η ταινία των Daniels λοιπόν, καταφέρνει να αποδείξει πως η ελπίδα δεν πέθανε, το είδος έχει λαμπρό μέλλον με άπλετο χώρο για πρωτοτυπία και όλα δίχως να ξεχνάει το ανθρώπινο, βαθύτατα υπαρξιακό και επίκαιρο, δράμα που τροφοδοτεί όλο αυτό το παράλογο, ξεκαρδιστικό ή ακόμα και πονοκεφαλιάρικο ταξίδι στο αχανές πολυσύμπαν.
Λ.Κ.
The Worst Person in the World
Ο Joachim Trier δημιουργεί μια ηρωίδα (τη Julie) που συμβολίζει τον καθένα μας. Μία ταινία για τα ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα, την απώλεια, συναισθηματική ή πραγματική, ανθρώπων που κάποτε σήμαιναν ή εξακολουθούν να σημαίνουν τα πάντα για εμάς, για τους φόβους που δεν τολμάμε να εκφράσουμε δυνατά, μα μας ταλαιπωρούνε ανυπόφορα, την αίσθηση ότι, ενώ όλα γύρω μας εξελίσσονται, εμείς μένουμε στάσιμοι, προσκολλημένοι σ’ ένα συναίσθημα, μια κατάσταση, που έχει από καιρό παύσει να υφίσταται, την τάση να γιγαντώνουμε τα ελαττώματά μας και να παραμερίζουμε επιδεικτικά όλα εκείνα στα οποία είμαστε ικανοί. Ένα φιλμ- απολογισμός της ποιότητας ζωής που ζούμε τώρα, αλλά και συνειδητοποίηση της επιθυμίας να ανακτήσουμε τον έλεγχό της και να αισθανθούμε, επιτέλους, ευτυχισμένοι.
Ε.Μ.
The Northman
Οι προσδοκίες από το νέο πόνημα του Robert Eggers είχαν ξεπεράσει από νωρίς τα δυσθεώρητα ύψη, κι αν κρίνουμε από την αντίδραση κοινού και κριτικής μάλλον δεν ικανοποιήθηκαν. Προσωπικά, όμως, δεν μπορώ να παρά να θαυμάσω μια επική περιπέτεια με ξεκάθαρη σκηνοθετική σφραγίδα και μια ολοκληρωμένη απόπειρα υπογράμμισης της συστημικής αναπαραγωγής της βίας με τρόπο που ελάχιστες ταινίες έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν. Εντυπωσιακό, ωμό, ακροβατώντας ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα, το φιλμ του Eggers λογίστηκε ως αποτυχία, αλλά μακάρι όλες οι κινηματογραφικές αποτυχίες να διαθέτουν έστω και λίγη από την τόλμη του.
Λ.Κ.
Drive my Car
Ένα δραματοποιημένο ποίημα, αποτέλεσμα συγκερασμού ενός διηγήματος του Haruki Murakami και του θεατρικού έργου του Τσέχωφ, Θείος Βάνιας. Ένα, τρίωρης διάρκειας που διόλου δεν κουράζει, συνυφασμένο με φιλοσοφικά ερωτήματα, ιαπωνικό φιλμ που πραγματεύεται έννοιες όπως μοναξιά, θλίψη, απώλεια. Αλλά και ελπίδα, αποδοχή, αναζήτηση της τρυφερότητας και αφαίρεση των αγκαθιών που κάποτε προξένησαν ρωγμές στην καρδιά μας. Τα μελαγχολικά τοπία, τα βαθύτερα νοήματα πίσω από τους διαλόγους και τις εκκωφαντικές σιωπές συνθέτουν ένα σκηνοθετικό κομψοτέχνημα, ένα θεραπευτικό ψυχογράφημα.
Ε.Μ.
Aftersun
Οι καλοκαιρινές διακοπές ενός πατέρα και της κόρης του σε κάποια περιοχή της Τουρκίας προσεγγίζονται με μπόλικη νοσταλγία, ορεξάτη σκηνοθεσία, αλλά κυρίως με πανίσχυρη συναισθηματική ορμή που δύσκολα θα αφήσει κάποιο άτομο ασυγκίνητο, παρά την ομολογουμένως έντονη αφαιρετικότητα του σεναρίου. Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Charlotte Wells ραγίζει καρδιές και αφήνει υποσχέσεις για ένα λαμπρό μέλλον.
Λ.Κ.
Licorice Pizza
Μέσα από ένα αθώο, εφηβικό ρομάντζο που αναπτύχθηκε στο Los Angeles των 70s, ο Anderson επιδιώκει να αποτυπώσει τα νεανικά του βιώματα σ’ ένα, με τον δικό του τρόπο, αυτοβιογραφικό φιλμ. Γεμάτη soft rock και pop ρυθμούς, vintage χρώματα, διασημότητες της εποχής και γλυκό φλερτ, η ταινία μας ταξιδεύει στις αναμνήσεις του δημιουργού της. Είναι ένα εύθυμο, νοσταλγικό παραμύθι που αποτυπώνει την ψυχοσύνθεση δύο νέων, προβληματισμένων για μια κοινωνία που αλλάζει, πεισματικών αρνητών του έρωτα που τρέφουνε ο ένας για τον άλλον, μέχρι, τελικά, να συνειδητοποιήσουν την ομορφιά του να ακολουθείς την καρδιά σου. Ακόμα κι αν δε σε βγάλει πουθενά.
Ε.Μ.
The Fabelmans
Τα τελευταία χρόνια έχουμε βομβαριστεί με ταινίες σκηνοθετών εμπνευσμένες στις προσωπικές τους αναμνήσεις, οι οποίες τις περισσότερες φορές καταλήγουν είτε άκρως ναρκισσιστικές (Bardo), είτε φόροι τιμής σε σημαντικούς σκηνοθέτες (Roma, The Hand of God). Το σπιλμπεργκικό The Fabelmans δεν είναι τίποτα από τα δύο, παρά ένα γράμμα αγάπης στους ανθρώπους που διαμόρφωσαν μια από τις σημαντικότερες κινηματογραφικές προσωπικότητες όλων των εποχών. Τρυφερό και με συγκλονιστικές ερμηνείες αποτελεί μια από τις πιο αξιόλογες στιγμές της χρονιάς.
Λ.Κ.
Spencer
Η δυσάρεστη ιστορία της πριγκίπισσας Diana, όπως την αντιλήφθηκε ο, συνεπής πια ως προς αυτό το είδος ταινιών, βιογράφος Larrain. Δεν πρόκειται για μία βιογραφία υπό ιστορική σκοπιά, μα μια πρωτότυπη αφήγηση ενός τραγικού παραμυθιού, μέσω της αποτύπωσης στη μεγάλη οθόνη του ψυχικού κόσμου της θλιμμένης, έγκλειστης εντός ενός γάμου δίχως αγάπη, εντός τεσσάρων τοίχων υποκρισίας και σήψης, Diana Spencer.
Ε.Μ.
The Stranger
Τυπικά, το The Stranger πρόκειται για μια ταινία μυστήριου. Πρακτικά, αν δει κανείς την ταινία με αυτό στο μυαλό θα απογοητευθεί οικτρά, αφού στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο. Βασισμένο σε μια ιστορία αληθινού εγκλήματος, αλλά προσεγγίζοντας το ευαίσθητο θέμα του με τρόπο εντελώς διαφορετικό απ’ ότι έχουμε συνηθίσει από τέτοιου τύπου ιστορίες, ο Thomas M. Wright σμιλεύει μια ανατριχιαστική, άκρως ατμοσφαιρική βύθιση στην άβυσσο, μια μάχη του Καλού έναντι του Κακού, στην οποία το πρώτο καλείται να μεταμορφωθεί στο δεύτερο, με την ελπίδα να μείνει ανεπηρέαστο. Μια από τις πραγματικές εκπλήξεις της χρονιάς που ακούστηκε ελάχιστα, αλλά αξίζει κάθε λεπτό της.
Λ.Κ.