Το Flow, η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων του Λετονού Gints Zilbalodis, τοποθετείται σε ένα μακρινό μέλλον, όπου η ανθρώπινη παρουσία απουσιάζει από τον πλανήτη Γη, μια μεγάλη πλημμύρα απειλεί την εναπομείνασα ζωή. Καθώς η στάθμη του νερού ανεβαίνει, μία μοναχική γάτα αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι της για να σωθεί, βρίσκοντας καταφύγιο σε μία βάρκα, πλάι σε διάφορα είδη ζώων. Παρά τις μεταξύ τους διαφορές, γίνονται συνοδοιπόροι σε ένα επικό ταξίδι επιβίωσης αλλά και προσαρμογής σε μια νέα πραγματικότητα.
Με διακρίσεις σε μεγάλα διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων τη Χρυσή Αθηνά στις «Νύχτες Πρεμιέρας», καθώς και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων, η ταινία δεν ηχεί μόνο ένα επίκαιρο περιβαλλοντικό μήνυμα αλλά προσφέρει και μια νέα προσέγγιση πάνω στο ίδιο το μέσο του animation. Τοποθετημένη σ’ έναν μετα-αποκαλυπτικό και φαινομενικά μετα-ανθρώπινο, πλημμυρισμένο κόσμο στον οποίο κατοικούν μόνο ζώα, η ταινία αποτελεί ένα μικρό, συγκινητικό κλείσιμο του ματιού από τον πολυτάλαντο Zilbalodis προς τον θρύλο του animation Hayao Miyazaki και μία από τις πρώτες του σκηνοθετικές δουλειές, τη σειρά Future Boy Conan (1978).
Όπως η κεντρική ηρωίδα, μία αξιολάτρευτη μαύρη γάτα, πλέει μαζί με τους συνταξιδιώτες της με τη μικρή κιβωτό τους για να επιβιώσουν της μεγάλης πλημμύρας, έτσι και το Flow «ρέει» σε ανανεωτικά νερά προς μια δική του κατεύθυνση μέσα σε μια πληθώρα animation. Ο Zilbalodis επιλέγει να μην υιοθετήσει μια ανθρωπομορφική προσέγγιση για τους χαρακτήρες του, όπως αρκετοί σύγχρονοί του, αλλά παρουσιάζει τα ζώα ρεαλιστικά, όπως ακριβώς ενυπάρχουν στη φύση. Μπορεί, έτσι, ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Flow να αποτελεί η παντελής απουσία διαλόγων ανάμεσα στους χαρακτήρες, αυτό όμως δεν αναιρεί με πόση ακρίβεια, λεπτομέρεια και συναισθηματικότητα αποδίδονται οι φωνές τους.
Εκτός από το προσεγμένο sound design, το Flow είναι μία ταινία χάρμα οφθαλμών που δίνει την αίσθηση ενός καλοσχεδιασμένου video game. Ο κόσμος που προσεκτικά έκτισε ο Zilbalodis και η ομάδα του χρησιμοποιώντας αποκλειστικά το Blender, ένα δωρεάν ανοιχτού κώδικα λογισμικό για τη δημιουργία 3D animation και γραφικών, καταφέρνει να συμπαρασύρει τους θεατές σε ένα απέραντο, πλημμυρισμένο μετα-αποκαλυπτικό τοπίο, συνταξιδεύοντας με τη γατοηρωίδα ανάμεσα από ζούγκλες, δάση, βουνά και μεγαλειώδεις εγκαταλελειμμένες πόλεις που μαρτυρούν σημάδια ανθρώπινης παρουσίας.
Εύλογα γεννιέται εδώ το ερώτημα τι απέγιναν οι άνθρωποι. Η απάντηση είναι απλή∙ δεν γνωρίζουμε. Ήδη από τα πρώτα λεπτά της ταινίας, με μία βάρκα πάνω σε ένα δέντρο, γίνεται αντιληπτό πως το φαινόμενο των πλημμυρών δεν καινούργιο. Κέντρο βάρος, όμως, της ταινίας δεν ήταν ποτέ οι άνθρωποι αλλά η τύχη των ζώων εντός και εκτός της κιβωτού – της γάτας, του καπιμπάρα, του λεμούριου, του πουλιού γραμματέα, των σκυλιών, των ταράνδων και της φάλαινας. Είναι πραγματικά τρομακτικό το πώς αυτά τα ζώα προερχόμενα όλα από διαφορετικές άκρες του πλανήτη, αναγκάζονται λόγω της ραγδαίας αύξησης της στάθμης του νερού να συναντηθούν σε ένα μέρος όπου, υπό κανονικές συνθήκες, δεν θα βρίσκονταν ποτέ. Ίσως, όμως, αυτή η συνάντηση να ενέχει κάτι καθησυχαστικό εκτός από τρομακτικό και να μαρτυρεί πως παρά τις διαφορές τους, παρά την καταστροφή που λαμβάνει χώρα γύρω τους, μπορούν να αντιμετωπίσουν από κοινού τους κινδύνους και να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους όντας μια ομάδα, μια συλλογικότητα – μια εναλλακτική οικογένεια.
Το Flow του Gints Zilbalodis αποδεικνύει πως δεν χρειάζεσαι ούτε μεγάλο προϋπολογισμό ούτε μεγάλα στούντιο για να φτιάξεις μία ξεχωριστή ταινία κινουμένων σχεδίων. Μεράκι, αγάπη για την τέχνη, μια μικρή ομάδα συνεργατών και μια ιστορία που έχει κάτι ουσιώδες να αφηγηθεί είναι αρκετά για να δημιουργήσεις μια ταινία που θα αγγίξει μικρούς και μεγάλους.
