Ο Rian Johnson ξεκίνησε την καριέρα του τη δεκαετία του 2000, σκηνοθετώντας ένα εμπνευσμένο νουάρ και ένα καλογραμμένο φιλμ με ληστείες, κερδίζοντας έτσι μια θέση στους πιο αγαπητούς indie σκηνοθέτες της γενιάς του. Τα τελευταία χρόνια όμως, ο συμπαθής δημιουργός από το Maryland δείχνει να σπαταλιέται σε άψυχα μπλοκμπάστερ υψηλών προδιαγραφών, πλούσια σε καστ αλλά φτωχά σε περιεχόμενο. Μετά το καταστροφικό ντεμπούτο του στο σύμπαν του Star Wars, ο Johnson στράφηκε στον κόσμο του αγκαθακριστικού μυστηρίου, δημιουργώντας τον δικό του “Ηρακλή Πουαρώ” στο πρόσωπο του νοτιοαμερικανού ντετέκτιβ Benoit Blanc – και σκηνοθετώντας το ατελές μα διασκεδαστικό Knives Out του 2019. Υποστηριζόμενο από την αξιαγάπητη ερμηνεία της Ana De Armas και τον παλαβιάρη Daniel Craig στο ρόλο του Blanc, το Knives Οut απέσπασε θετικές κριτικές και αξιοσέβαστες εισπράξεις, παροτρύνοντας το Netflix να προσφέρει στον Johnson 469 εκατομμύρια δολάρια (!) για να συνεχίσει να διηγείται τις περιπέτειες του εκκεντρικού ντετέκτιβ.
…και αυτό ακριβώς έκανε. Ο Johnson σκηνοθετεί σήμερα ένα κακόγουστο, κακογραμμένο, ενοχλητικό whodunnit που κυκλοφορεί από τις 23 Δεκεμβρίου στο Netflix – και που αποτελεί μια ακόμη μαύρη κηλίδα στη φιλμογραφία του.
Τον Μάιο του 2020, στην καρδιά του πρώτου κύματος της πανδημίας, ο Benoit Blanc είναι καλεσμένος σε ένα υπερπολυτελές θέρετρο στην Ελλάδα, όπου ο πολυεκατομμυριούχος Miles Bron έχει ετοιμάσει ένα συναρπαστικό παιχνίδι μυστηρίου: Ο Bron θα σκηνοθετήσει το θάνατό του και οι καλεσμένοι θα κληθούν να βρούν τον ένοχο, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία και τις ενδείξεις που υπάρχουν διασκορπισμένα στην έπαυλη. Φυσικά, τα πράγματα θα πάρουν τάχιστα αναπάντεχη τροπή, και ο Benoit Blanc θα κληθεί για άλλη μια φορά να χρησιμοποιήσει τις ντετεκτιβικές του ικανότητες.
Η απόφαση του Johnson να θέσει την ιστορία στην κορύφωση της πανδημίας είναι μόνο η πρώτη από τις ανεξήγητες επιλογές του. Με το που ξεκινάει η ταινία, και βλέπουμε τους χαρακτήρες μας να φοράνε μάσκες, να μιλάνε στο zoom και να γκρινιάζουν για την βαρεμάρα του lockdown, ξέρουμε πως τα πράγματα έχουν πάρει ήδη άσχημη τροπή. Η ταινία λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο που όλοι μας θα θέλαμε να ξεχάσουμε, αναμασώντας memes και αστειάκια για την πανδημία που έγιναν κουραστικά πριν από δυόμιση χρόνια – καταδικάζοντας έτσι το φιλμ σε μια cringe χρονοκάψουλα με περασμένη ημερομηνία λήξης. Και όλα αυτά, πριν καν δούμε τον Benoit Blanc να παίζει Among Us στην μπανιέρα.
Το υπέρλαμπρο καστ του φιλμ (Edward Norton, Dave Bautista, Kate Hudson, Kathryn Hahn) σπαταλιέται σε μια σειρά από ανεγκέφαλες καρικατούρες που υπάρχουν μόνο για να εφαρμόσουν το ανυπόφορα διαυγές, ψευτο-woke μήνυμα της ταινίας: Ο Norton παριστάνει τον Elon Musk, ο Bautista ενσαρκώνει μια εκδοχή του Joe Rogan, και όλοι τους ξερνάνε ασταμάτητα τα buzzwords που ήταν τρέντυ στο Twitter του 2020. Το μυστήριο είναι δευτερευούσης σημασίας σε τούτη την ταινία, αφού ο κύριος σκοπός του Johnson είναι να βγάλει μπαγιάτικα, επιφανειακά συμπεράσματα για τα καυτά κοινωνικά debates του χθες. Ο εκκεντρικός ντετέκτιβ του Craig τριγυρνάει ανάμεσα σε τρισάθλιους tech bros και κουφιοκέφαλους influencers, σχολιάζοντας την “ανεξήγητη υπερβολή” της ζωής των εκατομμυριούχων (μη ξεχνάτε, ο Johnson και η παρέα του πληρώθηκαν 469 εκατομμύρια για την ταινία), έχοντας μετατραπεί σε μια παρωδία του εαυτού του τόσο ενοχλητική, που θα έκανε τον Κάπτεν Τζακ Σπάροου να κοκκινίσει.
Όσο για το περιβάλλον της ταινίας, η πλειοψηφία του μυστηρίου λαμβάνει χώρα μέσα στο υπερπολυτελές γυάλινο σπίτι του Miles Bron. Σε αντίθεση με την οπτικά ενδιαφέρουσα και γραφική έπαυλη που αποτέλεσε το σκηνικό του Knives Out, το σπίτι του Glass Onion είναι ένα κακάσχημο, εν μέρει ψηφιακό κατασκεύασμα με κραυγαλέο ντεκόρ, που γίνεται ακόμη χειρότερο από τα εξωφρενικά ρούχα των φιλοξενούμενων. Το αποτέλεσμα είναι το απόγειο της κιτς αμερικάνικης αισθητικής, σε μια οπτική επίθεση που δεν μεταδίδει ποτέ την αίσθηση πραγματικού χώρου – και που (όπως η πλειοψηφία των blockbuster την σήμερον ήμερα), δίνει την εντύπωση πως γυρίστηκε σε ντουλάπα.
Και τελικά, η ιστορία καταλήγει σε μια εξαιρετικά ανεπαρκή επίλυση, όπου οι σαρδόνιοι “κακοί” παίρνουν το μάθημά τους (υποτίθεται), οι καλοί φεύγουν με το κεφάλι ψηλά, και οι θεατές φεύγουν με το κεφάλι στα χέρια – ενοχλημένοι, κουρασμένοι, και τρομαγμένοι για το τι μπορεί να μας επιφυλάσσει η συνέχεια.
