“I see dead people”. Yπάρχει άνθρωπος που δεν ξέρει από που προέρχεται η θρυλική αυτή φράση; Δύσκολο, καθώς η ταινία Sixth Sense είχε εκρηκτική επιτυχία όταν κυκλοφόρησε το 2000 και σημάδεψε ανεξίτηλα την pop κουλτούρα. Πίσω από αυτή την επιτυχία κρύβεται ο M. Night Shyamalan που έκανε την εμφάνιση στις αρχές του 1990 και μέχρι να αλλάξει η χιλιετία είχε καταφέρει όχι απλά να γίνει γνωστός στο κοινό αλλά να επαναπροσδιορίσει το είδος του θρίλερ και το όνομά του να ταυτιστεί με τις φοβερές ανατροπές που έκανε λίγο πριν πέσουν οι τίτλοι τέλους της ταινίας.
Και παρ’ όλο που ακολούθησαν επιτυχίες όπως το Unbreakable (2002) και το The Village (2004) τα τελευταία χρόνια απογοήτευε το κοινό του και φαινόταν να έχει χάσει τη δημιουργικότητα και όρεξή του. Μέχρι που με το Split το 2016, όχι μόνο ένα εξαιρετικό θρίλερ αλλά και ως ανατροπή sequel του Unbreakable και το Glass (2019) που ολοκλήρωνε την ιδιότυπη αυτή υπερηρωική τριλογία κέντρισε πάλι το ενδιαφέρον μας. Έτσι με την κυκλοφορία της καινούριας του ταινίας Old υπήρχε μια ελπίδα πως ίσως ξαναβρήκε τον παλιό του εαυτό. Οι ελπίδες δυστυχώς διαψεύστηκαν πανηγυρικά.
Eν συντομία, στο Old, το οποίο βασίζεται στο κόμικ Sandcastle των Pierre Oscar Lévy και Frederik Peeter, κάποιοι τουρίστες από ένα απομονωμένο θέρετρο οδηγούνται σαν ποντίκια σε μία παραλία που λόγω κάποιου φυσικού φαινομένου προκαλεί ραγδαία γήρανση. Η ιδέα είναι απλή: αν είχες μια μέρα για να ζήσεις όλη σου τη ζωή πως θα την πέρναγες; Μέσα στην απλότητά της, βέβαια, θα μπορούσε να λειτουργήσει. Ίσως αν εστίαζε σε υπαρξιακά θέματα να είχε πολύ ενδιαφέρον αλλά δεν τα καταφέρνει. Αντιθέτως προσπαθώντας ίσως να επιβεβαιώσει το τίτλο του η οπτική είναι γερασμένη και κουρασμένη.
Οι χαρακτήρες δεν αναπτύσσονται και όταν αρχίζουν να πεθαίνουν ένας ένας σαν το σκυλί στο αμπέλι δεν ενδιαφέρεται κανείς. Ο Shyamalan δεν καταφέρνει να δημιουργήσει ποτέ αγωνία αλλά ούτε και ατμόσφαιρα εγκλωβισμού και κλειστοφοβίας. Δεν αναπτύσσει υπαρξιακά ή έστω κοινωνικά θέματα κάτι που είναι μια χαμένη ευκαιρία. Σε κάποιες στιγμές επιδιώκει να δημιουργήσει μια πιο ρομαντική ατμόσφαιρα και προσπαθεί να περάσει πως «το μόνο που έχει σημασία είναι να είσαι με αυτούς που αγαπάς» ή «ας χτίσουμε ένα κάστρο στην άμμο αντί να προσπαθούμε να ξεφύγουμε», ιδέες όμως που δεν προκύπτουν οργανικά και δεν τις στηρίζει καν μέχρι τέλους. Τελικά, παρακολουθούμε απλά υστερικές αντιδράσεις, χαζές αποφάσεις και τους ήρωες να επεξηγούν διαρκώς τι συμβαίνει, μήπως και δεν καταλάβαμε κάτι. Το σενάριο έτσι παίρνει στο λαιμό του κι τους ηθοποιούς, οι οποίοι παρά τις φιλότιμες προσπάθειες τους δεν καταφέρνουν να γλυτώσουν από την υστερία και τα κλισέ. Μπορεί ο χρόνος στη παραλία να κυλάει πολύ γρήγορα αλλά για τους θεατές κυλάει βασανιστικά αργά.
Η φωτογραφία είναι αξιοπρεπής αλλά σε καλλιτεχνικό επίπεδο δεν έχει κάτι ιδιαίτερο να πει. Επίσης τα εφέ της γήρανσης τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ταινία είναι αρκετά μέτρια, με εξαίρεση μόνο τα παιδιά μεταξύ των τουριστών, όπου φυσικά αλλάζουν οι ηθοποιοί και η ομοιότητα τους είναι πραγματικά εντυπωσιακή.
Ας ελπίσουμε πως ίσως ο Shyamalam κάνει την ανατροπή τα επόμενα χρόνια και μας εκπλήξει με κάτι πιο ενδιαφέρον.
