Θεωρώ απίθανο η ομάδα της Failbetter Games, που μας έδωσε το εξαιρετικά ιδιαίτερο Sunless Sea το 2015, να έχει διαβάσει ή έστω ακούσει για την ποίηση του κοσμογυρισμένου Νίκου Καββαδία, μα εκκινώντας από μια εξίσου πλούσια ναυτική παράδοση, τη Βρετανική, καταφέρνει να πλησιάσουν στους ίδιους τόνους δέους απέναντι στο άγνωστο που κρύβει η πλατιά, ανοιχτή θάλασσα. Τι συμβαίνει όμως, όταν στους ναυτικούς θρύλους προστεθεί ένα βικτωριανό, steampunk setting, διανθισμένο από εντονότατες κι εμφανείς επιρροές από τον gothic τρόμο των έργων του H. P. Lovecraft; Ανοίγεται μπροστά μας μια αχανής, σκοτεινή λίμνη, η οποία φιλοξενεί το Λονδίνο και διάφορους παράξενους τόπους που είχαν την ατυχία να εξαφανισθούν από προσώπου γης (κυριολεκτικά) και να ζουν καταδικασμένοι έκτοτε στο σκοτάδι.
Ο χαρακτήρας μας επιβιβάζεται ως καπετάνιος σε ένα πολυκαιρισμένο ατμόπλοιο κλάσης «Λιγεία», με λίγες προμήθειες, μια χούφτα ναυτικούς, έναν ιδιότροπο πολυβολητή και πλήρη άγνοια για ό, τι βρίσκεται πέρα από το λιμάνι του Fallen London. Πρώτες αποστολές και ευκαιρίες εργασίας δίνει το Ναυαρχείο, το οποίο προσπαθώντας με νύχια και με δόντια να επαναφέρει το μεγαλείο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, διψά για αναφορές και πληροφορίες από τα γύρω λιμάνια, ώστε να έχει την αίσθηση ότι διαφεντεύει και αυτόν τον κόσμο. Κάθε νέο λιμάνι κρύβει πρωτότυπες ιστορίες, οι οποίες εκτυλίσσονται από επίσκεψη σε επίσκεψη, βασισμένες σε πράξεις και παραλείψεις μας ή απλώς στα καπρίτσια της τύχης. Την τύχη δεν την υποτιμούμε γιατί είναι πανταχού παρούσα, μια διαρκής υπενθύμιση του πόσο μικροί, αγνώμονες κι αβοήθητοι είμαστε πλέοντας σε αυτά τα απόκοσμα νερά. Παρ’ όλα αυτά, με κίνητρο τον ίδιο τον φόβο σαλπάρουμε ξανά και ξανά εις άγραν ενός νέου μυστηρίου, μιας νέας περιπέτειας.
Το Σκότος είναι απόλυτα κυρίαρχο σε αυτό τον κόσμο και γι’ αυτό κάθε έμβιο όν αναζητά μανιωδώς στα τυφλά κάθε ικμάδα φωτός, η οποία θα το διατηρήσει σώο ψυχή τε και σώματι για ακόμη μια ημέρα. Το δίπολο αυτό είναι ο άξονας που διατρέχει κάθε πτυχή αυτού του αριστοτεχνικά δομημένου κόσμου.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δομικά στοιχεία και τις σχέσεις δυναμικής αυτού του σύμπαντος δεν πρέπει ή σωστότερα δεν θέλω να σας δώσω. Το Sunless Sea ζει κι αναπνέει από το άγνωστο, άρα οποιαδήποτε άλλη εκ των προτέρων αποκάλυψη, το αδικεί. Το μόνο λοιπόν που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας είναι ότι τα μυστικά στο Unterzee, είναι αγαθά επικίνδυνα πολύτιμα, ίσως χρειαστεί να τα πληρώσεις ακόμα και με τη ζωή σου. Συνεπώς για το καλό όλων, ας σταματήσουμε εδώ!
Στα τεχνικά τώρα, το Sunless Sea στον πυρήνα του είναι ένα περίεργο κράμα text adventure παλαιότερων δεκαετιών και 2D naval roguelike. Από τη μια, το μέσο εξέλιξης της ιστορίας είναι κείμενα επί κειμένων, που παίρνουν τη μορφή αποσπασμάτων από το ημερολόγιο καταστρώματος. Εκεί αποτυπώνεται πληθώρα γεγονότων και περιστατικών που απαιτούν συνήθως την επιλογή της καλύτερης δυνατής λύσης ή έκβασης. Εδώ οι επιλογές είναι η ραχοκοκαλιά της δράσης, καθώς κάθε μια από αυτές έχει σοβαρές (έως και θανατηφόρες) συνέπειες για εμάς, το πλήρωμα και τον κόσμο. Τα κείμενα αυτά καθ’ αυτά είναι πραγματικά εξαιρετικά, δίνοντας τέτοιο βάθος στον κόσμο του παιχνιδιού που ακόμα και ΑΑΑ rpg τίτλοι θα ζήλευαν.
Στην άλλη του έκφανση το παιχνίδι εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο σε έναν δισδιάστατο κόσμο-χάρτη του Neath (Neath και Unterzee είναι και τα δύο δόκιμες ονομασίες του κόσμου του Sunless Sea), όπου εκεί η πλοήγηση και οι ναυμαχίες έναντι πειρατών και διαφόρων πλασμάτων γίνεται με έναν τόσο απλοϊκό κι επαναλαμβανόμενο τρόπο, που σε σχέση με το υπόλοιπο σύνολο θα χαρακτηριζόταν έως κι απογοητευτικός.
Το απείθαρχο αυτό σινάφι κρατούν δεμένο το art style κι ο ήχος. Η απεικόνιση του κόσμου είναι βάλσαμο για κάθε λάτρη των χαρτών (όσοι κι αν είμαστε αυτοί). Το art style απλό, αλλά τόσο καλαίσθητο, ώστε να αποδίδει με τρόπο διαχρονικό την μοναξιά του ταξιδευτή, σε έναν χαοτικό ωκεανό. Ο ήχος, τόσο από άποψη soundtrack, όσο και ηχητικών εφέ, συνεπικουρεί στην δημιουργία μιας ανατριχιαστικής ατμόσφαιρας, που κρατά συνεχώς σε χαμηλά μα αισθητά επίπεδα τον φόβο απέναντι στο άγνωστο.
Αυτό που κάνει το Sunless Sea να ξεχωρίζει όμως, δεν είναι τίποτα από τα παραπάνω στοιχεία. Η ακαταμάχητη γοητεία αυτού του τίτλου, προκύπτει από το ότι δεν δεσμεύεται από την επίτευξη ενός τελικού σκοπού. Εάν θέλεις έναν μπούσουλα, τον επιλέγεις και τον ακολουθείς. Όμως στην ουσία δεν έχει σημασία το πού θα πας, το πώς θα πας ή το τι θα κάνεις εκεί. Άλλωστε, σε κάθε στροφή σε περιμένει η καθόλου αμελητέα πιθανότητα του ολοκληρωτικού θανάτου, ο οποίος σε επαναφέρει βίαια και πολλές φορές άδοξα στο σημείο μηδέν (ίσως με κάποια κληρονομιά, εάν η προηγούμενη διαδρομή ήταν σχετικά καλή). Αυτό που έχει τελικά σημασία είναι με μια καβαφική χροιά, το ταξίδι. Το παιχνίδι είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που δεν ευνοεί την επανάληψη των ίδιων ασφαλών δρομολογίων. Σε ωθεί συνεχώς να κάνεις ταξίδια σε όλο πιο μακρινά κι αφιλόξενα νερά, να παίρνεις μεγαλύτερα ρίσκα, έως ότου η ψυχρή θάλασσα σε παρασύρει αναπόφευκτα στην αγκαλιά της. Και φτου απ’ την αρχή.
Βέβαια αυτός ο φαύλος κύκλος είναι πιθανό να μην είναι αρεστός στους περισσότερους παίκτες, οι οποίοι μετά από μερικές αποτυχίες μπορούν απογοητευμένοι να τα παρατήσουν, ίσως κάποιοι πολύ νωρίς. Δεν είναι ένα παιχνίδι για όλους, θέλει υπομονή και μεράκι για να το αποκωδικοποιήσεις και τελικά να σε κάνει να το αγαπήσεις. Γι’ αυτό, οδηγία προς ναυτιλομένους, δώσε ακόμα μια ευκαιρία, μπες στο σαπιοκάραβο ξανά και συμφιλιώσου με το αναπόφευκτο του θανάτου, την ματαιότητα της ζωής. Η συνειδητοποίηση αυτή είναι απελευθερωτική, είναι το κλειδί ώστε να απολαύσεις το ταξίδι, να βυθιστείς στο Sunless Sea.
